"Ngàn mặt trời rực rỡ" - Khaled Hosseini: Câu chuyện đẫm nước mắt về sự hi sinh và chiến tranh
“Ngàn mặt trời rực rỡ” là một cuốn tiểu thuyết được chắp bút bởi Khaled Hosseini, tiểu thuyết gia nổi tiếng người Afghanistan, là người chuyên viết về con người và cuộc sống ở vùng đất Afghanistan đầy biến động trong những thập niên trước thế kỉ XXI. Với “Ngàn mặt trời rực rỡ”, Khaled Hosseini đã chứng minh thành công của “Người đua diều”, tiểu thuyết bán chạy nhất thế giới năm 2003, không phải là điều ngẫu nhiên.
“Ngàn mặt trời rực rỡ” là câu chuyện kể về cuộc gặp gỡ định mệnh giữa hai người phụ nữ hoàn toàn xa lạ, những biến cố khốc liệt gây ra bởi các cuộc thánh chiến đã đưa đẩy khiến họ gặp được nhau và cùng nhau trải qua chuỗi ngày đau thương cùng mất mát. Thế nhưng, đan xen trong khổ đau, độc giả còn thấy được nơi hai người phụ nữ chính là niềm khát vọng vượt lên bất công của xã hội để hướng đến một cuộc sống tươi đẹp và ngập tràn tự do, hạnh phúc.
Mariam, kết quả sai lầm của mối tình giữa một doanh nhân giàu có vùng Herat với người giúp việc là mẹ Nana, phải sống trong một căn lều Kolba tạm bợ nằm ở vùng hẻo lánh ít người qua lại. Cả tuổi thơ của cô chỉ xoay quanh các bài kinh Koran của giáo sĩ già Faizulla, những câu chuyện diễn ra hằng ngày ở khu đô thị sầm uất được người cha kính yêu Jalil kể lại sau mỗi chuyến thăm vào thứ Năm hằng tuần. Mariam từng rất hận mẹ Nana vì chỉ nói những lời không hay về người bố vĩ đại của mình, nhưng rồi một biến cố lớn xảy ra khi cô vừa tròn mười lăm tuổi đã khiến cho những vọng tưởng về ông trước kia hoàn toàn sụp đổ. Jalil thực chất là một kẻ bội bạc và giả tạo, là một kẻ hèn nhát khi chẳng dám đối diện với lời gièm pha của xã hội để đưa Mariam bước vào cuộc sống sung túc của ông tại Herat. Lúc này, mẹ Nana cũng đã qua đời, để lại cô nàng một thân đơn độc chống chọi với cuộc đời khắc nghiệt. Mariam bị gả cho một người đàn ông hơn mình đến tận ba mươi lăm tuổi đời tại một thủ đô Kabul xa xôi, chôn vùi tuổi xuân của mình vào chiếc lồng sắt của số phận. Tưởng chừng rằng cuộc đời rồi sẽ sinh lòng thương cảm mà ban phát cho cô niềm hạnh phúc như bao người phụ nữ khác, đó chính là cơ hội trở thành mẹ của những đứa trẻ, thế nhưng thật cay đắng làm sao, ngay cả nhiệm vụ thiêng liêng nhất ấy cũng vụt khỏi tay cô, khiến cô trở thành tội đồ trong mắt Rasheed, ông chồng già tệ bạc. Khi ấy, Mariam mới thấm thía lời nói của mẹ Nana trước kia, rằng:
“Giống như chiếc kim la bàn luôn chỉ về hướng bắc, ngón tay buộc tội của người đàn ông luôn trỏ vào người phụ nữ. Luôn luôn là như vậy.”
Cả cuộc đời Mariam là một chuỗi những đau khổ nối tiếp nhau, ngay cả những năm cuối đời, cô cũng chấp nhận nhường lại hạnh phúc của mình cho một người phụ nữ khác.
Triết gia Karl Max đã từng nói: “Ở đâu có áp bức, ở đó có đấu tranh.” Thật vậy, khi chiếc ly thủy tinh đã không thể chứa đựng thêm một giọt nước nào nữa, tất cả sẽ trào ra. Mariam chính là như thế, sau một thời gian dài sống dưới đòn roi của người chồng, bà đã có đủ dũng khí nổ phát súng chấm dứt mọi khổ đau. Tiếng súng ấy không chỉ đơn giản để cứu lấy một Laila thoi thóp nằm dưới đất, mà còn là biểu hiện của sự nổi dậy đấu tranh chống lại áp bức của những kẻ bị đẩy đến bờ vực sâu của số phận.
“Ngàn mặt trời rực rỡ” – tiêu đề của cuốn tiểu thuyết, được Khaled Hosseini trích từ tác phẩm của một nhà thơ người Ba Tư sống ở thế kỉ XVII. Ngàn mặt trời rực rỡ này được ví như vẻ đẹp của những người phụ nữ, rạng rỡ và vô ngàn, câu chuyện đã thể hiện được điều đó. Cuốn sách là lời lên án dành cho những cuộc chiến tranh phi nghĩa, các cuộc thánh chiến cực đoan đã khiến cho hàng triệu người dân Afghans phải ly tán, rời bỏ quê hương của mình mà tị nạn đến các nước láng giềng giống như gia đình của Tariq, chúng đã gây ra những biến động lớn không chỉ cho đất nước Trung Á này mà còn cho toàn thế giới; cuốn sách còn là câu chuyện về nghị lực, khát vọng vượt lên nghịch cảnh của những người phụ nữ Afghans, đằng sau chiếc mạng Burqa che mặt ấy là những tâm hồn luôn sôi sục tinh thần đấu tranh chống lại áp bức của chế độ cai trị hà khắc gây ra bởi chính quyền Hồi giáo cực đoan Taliban.
Để khép lại câu chuyện, tôi muốn trích dẫn một đoạn mà tôi rất thích trong sách, rằng:
“Không ai đếm được bao nhiêu mặt trời toả sáng trên những mái ngói của nàng, hay ngàn mặt trời rực rỡ trốn sau những bức tường của nàng.”
Đây chính là một cuốn sách về vẻ đẹp của người phụ nữ và nghị lực con người, là cuốn sách mà bạn nhất định phải đọc một lần trong đời.